तीनजना शिक्षक अनि दुई कर्मचारीहरुको जागिर बँचाईरहेको छ एउटा छात्रले

डी के वाइबा: कालेबुङ ८ दिसम्बर;कालेबुङ शहरदेखि केहि पर मात्र अवस्थित कृष्णकली प्राथमिक पाठशालाको एक पछि अर्को रहस्य खुल्दै आको छ। सन् १९७९ मा स्थापित भएको यस प्राथमिक पाठशालाले ३२ बर्षको यात्र तय गरिसकेको छ। यस ३२ वर्षको यात्राक्रममा सबैभन्दा लाजमर्दो घटना के रहेको छ भने पाठशालाका शिक्षकहरुलाई बिद्यार्थीले छुट्टी दिने गर्दछ। किन भन्ने प्रश्न अब्जिए उत्तर सहज छ त्यो हो बिद्यालयमा पढ्न आउँने बिद्यार्थी एकजना मात्र छन् अनि ती बिद्यार्थी पाठशाला नआए शिक्षहरुले छुट्टी पाउँछन्। यस घटनाले पाठशालाको वास्तविक अनुहार त प्रष्ट पारिदिएकै छ साथै यसले पहाडमा प्राथमिक पाठशालाहरुको वास्तविकता माथि पनि प्रश्न खडा गरिदिएको छ। किन पाठशालामा बिद्यार्थिहरु पढ्न आउँदैनन् भन्ने कुरा थाहा नभएपनि स्कुलको खातामा भने सन् २००८ देखि नै ५० जना रहेको रिपोर्ट शिक्षा बिभागमा बुझाउँदै आएको पनि खुलासा भएको छ। सन २००८ देखिनै बिभागमा रिपोर्ट ५० जना बिद्यार्थीहरु रहेको बुझाउँदै आएपनि त्यस समय भने बिद्यार्थीहरुको वास्तविक संख्या १३ जना रहेको एटेन्डेन्स कमिटिका अध्यक्षा सुनिता मोक्तानले बताईन। यता यस बिषयमा बिद्यालयका सह शिक्षक छितेन भोटियालाई सोद्धा प्रधानाध्यपकले जे भन्यो त्यहीं गर्न आफुहरु बाध्य बनेको बताए। तिनले यस वर्षको शुरु देखिनै यस पाठशालामा केवल एकजना बिद्यार्थी पुष्प पोख्रेल रहेको बताउँदै आफुले सन् २००७ मा यस बिद्यालयमा कार्य गर्न थाले देखि स्कुल निरिक्षक केवल एकपल्ट मात्र हेर्न आएको पनि खुलासा गरे। यस घट्नाले प्राथमिक शिक्षा व्यवस्था माथि त प्रश्न खडा गरिदिएकै छ यस साथै यस बिद्यालयमा आउँने बिकाशका पैसा, नानीहरुको बुक ग्राण्ट, ड्रेस ग्राण्ट अनि मिड डे मिल माथि पनि अनेकौ प्रश्न खडा गरिदिएको छ। आखिर यो सब हुनमा कसको दोष हो ? सहजै भन्न नसकेता पनि स्कुल सञ्चालन समिति, अभिभावकवर्ग, शिक्षकगण अनि स्कुल निरिक्षक माथि पनि अनेकौं शंका खडा गरिदिएको छ। जुन प्रशनहरुको जवाब स्कुल निरिक्षले दिनुपर्ने आवश्यक्ता बोध भएको छ।

      पत्रकारहरु स्कुलमा पुग्दा के थाह पाईयो भने ९ सितम्बर २००८ देखि स्कुल एटेन्डेन्स समितिका अध्यक्षलाई निम्ताएर अझसम्म कुनै सभा नै भएको छैन। यदि सभा नै भयो भने पनि त्यहाँ एटेन्डेन्स समितिका अध्यक्षलाई कुनै बोलाउँने कार्य नभएको स्वंय एटेन्डेन्स समितिका अध्यक्षा सुनिता मोक्तानले बताईन। यति मात्र होईन तिनलाई स्कुलमा के कति पैसा आएको छ अनि ती पैसाहरु कता प्रयोग गरिन्दैछ भन्ने समेत जानकारी नगराईएको थप तिनले बताईन। आखिर किन तिनलाई कुनै सभामा बोलाईएन ? एटेन्डेन्स कमिटिका अध्यक्षा जस्तो जिम्मेवारी पदमा बसेका ब्यक्तिलाई किन बिद्यालयको कुनै जानकारी दिईएन ? यस्ता अनेकौं प्रश्नहरु अहिले एका एक बाहिर आउँन थालेको छ। यस बिषयमा स्कुलका प्रधान अध्यापक किशोर शिलवालसित भेट गरेर जानकारी लिन खोज्दा तिनी बिगत ४ महिना देखि छुट्टीमा रहेको थाह पाईयो। तिनी बिगत ४ महिन देखि छुट्टीमा रहेका भएपनि स्कुलको कार्यभार सम्हालन भने कसैलाई जिम्मेवारी नै दिएको छैन। यद्यपी स्कुल भने १ जना बिद्यार्थीलाई लिएर अहिले सम्म सुरु बुरू सञ्चालन भई रहेको सह शिक्षक छितेन भोटोयाले जनाए। यसै अवधी तिनले गत केही दिन अघि मात्र स्कुलको जमीन विवाद हुँदा स्कुल निरिक्षक आएको जानकारी दिए। यस कुराले के थप प्रश्न खडा गरिदिएको छ भने स्कुलका निरिक्षक आउँदा बिद्यालयमा १ जना मात्र बिद्यार्थी रहेको बारेमा किन केही गरेनन ? जब कि मासिक रिपोर्टमा बिद्यार्थीहरुको समख्या ५० दिंदै आईरहेको छ। कतै यस कुरामा बिभागको पनि मिली भगत त रहेको छैन भन्ने प्रश्न पनि निकै कठिन बनेको छ। पाठशालामा बिद्यार्थीहरुको संख्या ५० लेखेर बिभागमा बुझाएको कारण मिड डे मिलका चामल त आउँछन् तर सब्जि किन्न आएको पैसा कता जाँदैछ भन्ने कुरा पनि न त एटेन्डेन्स कमिटिका मानिसहरुलाई थाह छ न त सह शिक्षक छितेन शेर्पालाई नै । यति मात्र होईन स्कुलमा सरकारबाट प्राप्त हुने बुक ग्राण्ट र युनिफम ग्राण्ट बारेमा सोद्धा पनि तिनीहरुले सोझै “नो आईडिया” भनेर पत्रकारहरूलाई अवाक बनाए। यो सब हुनमा कसको दायित्व हो भनेर पत्रकारहरुले सोद्धा सह शिक्षक छितेन शेर्पा अनि एटेन्डेन्स कमिटिका अध्यक्षा सुनिता मोक्तानले सिदै स्कुलका प्रधानाध्यपक माथि दोष देखए। तिनले स्कुलको बारेमा आफुहरुलाई केही जानकारी नदिएको अनि स्कुलमा बिकासका निम्ति र बिद्यार्थीहरुक निम्ति आएको पैसाको पनि कुनै जानकारी नदिएको बताए । यतिसम्म कि एटेन्डेन्स कमिटिका अध्यक्षसमेतलाई  स्कुलमा आएको पैसाहरुको हिसाब नबताएको पनि तिनले जानकारी दिईन। यता स्कुलकोबारेमा अर्का शिक्षक सुरेन कार्की ढोलिलाई पनि कुनै चिन्ता छैन । किन भने तिनी हिज पत्रकारहरु स्कुल पुग्दा पनि थिएनन अनि आज पनि स्कुलमा थिएनन् । यसबारे तिनले कुनै सुचहना समेत नदिएको भोटियाले जानकारी गराए।  

जमिनको बिवादले पर्दाफसास गरेको यो घटना त नमुना मात्र हुनसक्छन् जो मिडियामा आएका छन्। केवल एकजना छात्र रहेको पाठशालाले त ५० जनाको रिपोर्ट बुझाउँछन् बिभागमा अनि ५० जनाको सहुलियत बारे कसैलाई सुईँको समेत दिइन्दैन। यसबारे आज कालेबुङ सर्कलका स्कुल निरिक्षक जिग्मी शेर्पासित जान्न खोज्दा आफु बाहिर रहेको बताए। तिनले समय पाए पछि आफै फोन गर्ने बचन पनि दिएका थिए तर पछि कुनै पत्तो भएन । यस घटनाले सबैभन्दा ठुलो प्रश्न के खडा गरिदिएको छ भने ४९ जना बिद्यार्थीहरुको पैसा कता जाँदैछ ? २००८ देखि लगातार ५० जना बिद्यार्थीहरु रहेको रिपोर्ट पाउँने शिक्षा बिभागले किन यतिञ्जेल सम्म जाँच गरेनन् ? एटेन्डेन्स कमिटिका अध्यक्षलाई किन प्रधान  अध्यापकले कुनै जानकारी दिईएन ? यो कतै बिभगसितकै मिलीभगत त छैन ? यस्ता अनेकौं प्रश्नहरु अहिले उब्जिएको छ जसको उत्तर बिभागले दिनु पर्ने आवश्यक्ता देखिएको छ।